Co to jest pytanie? Słownik Języka Polskiego podaje następującą definicję: zdanie lub równoważnik zdania wypowiedziane z odpowiednią intonacją w celu dowiedzenia się czegoś, zgody na coś. Ciekawe, w jakie słowa ubraliby wyjaśnienie tej kwestii rodzice tych dzieci, które już opanowały proces mówienia, by świadomie wydobywać z dorosłych wiedzę o świecie. Pytania bywają bardzo różnorodne, czasem nawet kłopotliwe, zawsze są jednak wyrazem wielkiej ciekawości. Dzieci pytają o rzeczy podstawowe i to właśnie one przysparzają adresatom ich wypowiedzi niejeden dylemat. Jaka jest bowiem odpowiedź na następujące kwestie:
– dlaczego ślimak wydziela śluz?
– dlaczego małe kurczaki są żółte?
– dlaczego kury nie latają?
– dlaczego czasem jest mi smutno?
– skąd bierze się czkawka?
– dlaczego nie chodzimy boso?
– dlaczego ludzie się modlą?
Są to zagadnienia dotyczące codzienności, lecz nie zawsze sformułowanie odpowiedzi jest prostym zadaniem. Zwłaszcza takiej, która będzie dość jasna i wyczerpująca dla kilkulatka.
Z pomocą nadciąga Dorota Sumińska i jej fenomenalny cykl książek popularno-naukowych opartych na koncepcie szeregu pytań i klarownych oraz ciekawych odpowiedzi. Autorka w trzech częściach poświęca uwagę zwierzętom oraz ludziom, a kilka tygodni temu na księgarskich półkach pojawiło nowe zbiorcze wydanie: „Dlaczego? Dlaczego? Dlaczego? (Prawie) wszystkie sekrety ludzi i zwierząt” (wyd. Wydawnictwo Literackie, 2021). W jednym tomie mieści się wiedza zebrana poprzednio w trzech tytułach: „Dlaczego oczy kota świecą w nocy?”, „Dlaczego hipopotam jest gruby?” oraz „Dlaczego ziewamy?”.
Jest to prawdziwa kopalnia informacji, autorka ze swobodą i zainteresowaniem pochyla się nad otaczającym światem, kreując pytania oraz przedstawiając różnorodne wiadomości z zakresu zoologii, botaniki czy nauk o człowieku. Opowiada o rzeczach mniej lub bardziej trywialnych jednocześnie ukazując, jak genialnymi mechanizmami zarządza życie i przyroda. Lektura jej książki to prosta droga do rozbudzenia w dziecku (i nie tylko!) licznych zainteresowań, rozwoju erudycji i intelektu.
Pytaniom i odpowiedziom towarzyszą zabawne rysunki Joanny Żero, która filtruje bądź co bądź poważne treści na wesoło. Wizerunek ptasiej mamy siedzącej w czerwonym fotelu i dziergającej szaliczek, jednym skrzydłem bujającej jajka w kołysce czy szary kot o zdegustowanej minie wynoszący z pokoju wytworny nocnik z zawartością z pewnością wywołają uśmiech. Ilustratorka bawi się detalem, umieszcza tu i ówdzie elementy dopowiadające, całość kompozycji różnicując techniką plastyczną, w której łączy miękką plamę akwareli z wyrazistym kreskowaniem.
Książka Doroty Sumińskiej to nie tylko swoista encyklopedia o życiu. To także droga do spojrzenia na emocje, więzi, relacje międzyludzkie, tak ważne w naszym istnieniu:
Dlaczego ludzie się kochają? Bo życie bez miłości jest niewiele warte.
Barbara Górecka / Dom Bajek
