Schyłek lata, jesień, nastanie zimy przynoszą nam wiele refleksji o upływającym czasie. Stając się obserwatorami niezwykłego spektaklu przyrody, która z pełnej rozkwitu i nasycenia przemienia się w uśpioną i cichą możemy niemal dotknąć mijających minut, godzin, dni, tygodni. Nie inaczej się dzieje, gdy przyglądamy się dzieciom, czasem wystarczy weekend u dziadków, byśmy byli zaskoczeni ich wzrostem czy dojrzałością. Choć z drugiej strony w życiu każdego rodzica bywają momenty, które trwają niemal wieczność, kolki, trudny do utulenia płacz niemowlęcy, nieprzespane noce…
Izabela Zięba sięga po temat względności czasu w niedługiej, acz bardzo pomysłowej książce Czy to długo, czy krótko (wyd. Dwie Siostry, 2019). Autorka na kolejnych stronach zadaje proste pytania – umiejscawiając jednostkę czasu i przykład z nią związany. Za każdym razem odkrywamy, jak różne może być odczuwanie czasu – począwszy od minuty, która musi upłynąć, by mama skończyła rozmowę przez telefon. Z patykiem mija niepostrzeżenie, gdy go brak oczekiwanie znacznie się wydłuża. Izabela Zięba stopniuje odległości czasowe, od wspomnianej minuty, rozszerzając te przedziały na coraz większe odstępy, jak np.: 45 minut trwania lekcji, 10 godzin snu, 1 tydzień podróży statkiem, 2 miesiące wakacji, rok upływający do kolejnych urodzin. Całość wieńczy 18 lat – dokładnie tyle, ile musi czekać dziecko, by w świetle prawa stać się dorosłym. Dla niego to niewyobrażalnie długi okres życia. Dla jego mamy – zawsze za krótki.
Urszula Palusińska doskonale oddaje charakter przytoczonych sytuacji za pomocą prostego języka graficznego. Operuje nieregularną plamą barwną umiejscawiając postaci na tle podzielonym na przestrzenie mocnych kolorów kontrastujących z czystą bielą. Jej ilustracje zbliżają się do abstrakcji, a jednocześnie oddają rzeczywisty charakter przedstawienia, podobnie jak treść książki, której materia jest przecież trudno uchwytna.
Ujmuje w tej książce udany zabieg, który zapewne wymagał od autorki dużego wysiłku intelektualnego – potrafiła w prosty, czytelny, a przede wszystkim bliski dziecku sposób ująć zagadnienie czasu. Jest to także lektura nieco filozoficzna, inspirująca (z pewnością można ją też rozszerzać w codziennym życiu, dodając chociażby własne jednostki czasu), klarowna i wyważona. I zdecydowanie godna polecenia.
Barbara Górecka / Dom Bajek
Czy to długo, czy krótko, Izabela Zięba
ilustracje: Urszula Palusińska
Wydawnictwo Dwie Siostry, 2019