Legend dawnych blask
Choć z roku na rok przybywa świetnie napisanej literatury dla dzieci są tytuły, których czar nie gaśnie mimo lat. Wśród tak zwanej klasyki wysoką pozycję zajmują legendy – spisane opowieści, których korzenie sięgają często nawet i kilku wieków wstecz. Kiedyś przekazywane z ust do ust, snute przy blasku ogniska, tętniące pulsem przygody, fascynujące, zwłaszcza, jeśli bajarz miał smykałkę do fabularyzowania. Dziś ujęte w słowo pisane zachwycają nadal, są ważnym elementem naszej kultury, tradycji i dziedzictwa.
Wanda Chotomska, poetka, pisarka i dziennikarka, twórczyni wielu cenionych audycji radiowych i telewizyjnych, a także sztuk teatralnych dla dzieci, również wzięła na warsztat znane podania i opowieści. „Legendy polskie” (wyd. Literatura, 2022, wyd. XIII) w jej wydaniu to barwne historie o zwykłych ludziach, którzy stali się bohaterami, o zjawiskach przyrody i wydarzeniach rozgrywających się w bajecznym otoczeniu głębokich lasów, gór oraz pieczar. To tajemnice i zagadki, w których świat rzeczywisty przeplata się z tym zdecydowanie mniej realnym. Każda z legend to też odbicie wiedzy o człowieku – naszych emocjach, relacjach z innymi, wyborach i trudnych decyzjach.
Chotomska przywołuje między innymi bardzo znane opowieści, jak tę o Lechu, Czechu i Rusie, Popielu i Mysiej Wieży, Smoku ze Smoczej Jamy, Warsie i Sawie, Bazyliszku czy Złotej Kaczce. Znać je warto, zwłaszcza jeśli lubimy podróżować i odwiedzać opisane w legendach miejsca. Z mniej znanych legend zachwyca opowieść o Piaście i postrzyżynach Siemowita, o Sielawowym Królu czy pięknej pasterce Ofce i księciu z Raciborza. Chotomska ubiera znane wątki w barwne słowa przeplatając prozę fragmentami wierszowanymi. Zbiór opowieści zilustrowała Małgorzata Flis, absolwentka Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Artystka dynamizuje kompozycje różnicując natężenie oraz miękkość plamy barwnej urozmaicone kontrastującym czarnym konturem wydobywającym zarys kształtów. Subtelna w charakterze gama kolorystyczna dopełnia całość nadając rysunkom intrygujący charakter.
Jako wielka amatorka legend wszelakich szczerze polecam czerpanie z tej skarbnicy wiedzy i tradycji. Doświadczenie ich treści, przyjrzenie się różnym odcieniom prezentowanych historii daje nam wgląd w przeszłość, w radości i troski naszych przodków, które – choć czasy się zmieniają – nadal pozostają zadziwiająco bliskie. A my dzięki temu budujemy następne oczko w tym drogocennym łańcuszku, który łączy kolejne pokolenia.
Barbara Górecka /Dom Bajek
