Please select a page for the Contact Slideout in Theme Options > Header Options

Skarby pod ziemią. Recenzja

Skarby pod ziemią. Recenzja
13 sierpnia 2022 Redakcja DZIECI

Kto z nas nie marzył o wykopaniu ukrytego skarbu? Znalezienia w ziemi śladu po kimś innym, ludziach, których dawno już nie ma? Wyobraźnię podsycały opowieści o dzielnych piratach i pożółkłych mapach, wyprawy Indiany Jonesaw głąb dżungli, akcje poszukiwawcze. Tajemnice, które spoczywają pod warstwą ziemi czy piasku, zabezpieczone w jaskiniach,  dawnych szybach kopalnianych rozpalają umysły – przypomnijmy sobie chociażby gorączkę, która wybuchła na wieść o tropie złotego pociągu pod Wałbrzychem.

Ciekawe, ilu późniejszych archeologów właśnie te opowieści zainspirowały do wybrania zawodu. Choć w tej dziedzinie nauki skarbem jest nie tylko starożytna moneta czy średniowieczna biżuteria, ale przede wszystkim ślady dawnych kultur, zachowane zarysy domów, ulic, wsi. Cenną jest możliwość namacalnego dotknięcia historii, odszyfrowania wędrówek ludów, przemian architektonicznych, osiągnięć danego czasu. O tym właśnie opowiada książka „Archeologia. Mumie, złoto i stare skorupy” Marty Guzowskiej (wyd. Nasza Księgarnia, 2021). Autorka skrupulatnie wyjaśnia, na czym polega opisywana przez nią dziedzina nauki, porównuje znaczenie pracy archeologa do tej, którą wykonuje detektyw – to on z drobnych śladów jak z puzzli musi spróbować zrekonstruować układankę, która może uzupełnić dane zdobyte przez historyków. Opowiada o procesie przygotowywania i przeprowadzania wykopalisk. O wyzwaniach pracy fizycznej i jej kontynuacji na przykład w laboratorium. Po słowniczku archeologa, który pomoże lepiej orientować się w treści książki, Marta Guzowska dzieli popularno-naukową treść na kilka fascynujących rozdziałów. W nich między innymi odpowiada na 15 pytań, które archeolog słyszy najczęściej (Właściwie czemu stare rzeczy znajdują się pod ziemią? Czy archeolog zawsze musi kopać? Gdzie archeolog robi siusiu?). Przywołuje 17 zapierających dech w piersiach odkryć archeologicznych. I tak z wypiekami na twarzy czytelnik dowie się o fantastycznych historiach związanych z otwarciem przez Howarda Cartera grobowca Tutenchamona w Egipcie, o pracach Giuseppe Fiorellego w Pompejach, o odkryciu Jana Samsonowicza w Krzemionkach Opatowskich czy Hiram Bigham w Machu Picchu. Dalsza lektura przyniesie wiedzę o archeologicznych zbiorach w najważniejszych muzeach świata, o mitach, z którymi rozprawiły się odkrycia z wykopalisk (tutaj dowiemy się, że architektura i rzeźba starożytna nie była biała oraz sprawdzimy, czy prawdą jest, że piramidy zbudowali kosmici). Autorka przywołuje także ważne odkrycia, które są jeszcze wyzwaniem, a także opisuje, czego można się dowiedzieć o ludziach z przeszłości prowadząc wykopaliska.

Ilustracje do fascynujących ścieżek i myśli archeologicznej wykonała Joanna Czaplewska, asystentka na wydziale grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku z wyczuciem balansując między rysunkiem o charakterze naukowym a tym, o bardziej swobodnym wymiarze plastycznym.

„Archeologia. Mumie, złoto i stare skorupy” to zaproszenie do przygody, do odkrywania i poszukiwania. Im więcej wiemy o przeszłości, tym więcej wiemy też o nas samych. A to równie cenny skarb!

Barbara Górecka / Dom Bajek