Od jakiegoś czasu mam takie mini hobby w postaci kolekcjonowania książek o alfabecie. Jest ich całkiem sporo, zazwyczaj mają podobną konstrukcję – duża litera wypełnia stronę, obok pojawiają się reprezentacje słów, które są z nią związane. A jak arbuz, B jak balon, C jak cytryna… Ilustracje bywają rozmaite – od malarskich po finezyjne graficznie, proste lub bardziej skomplikowane o strukturze kolażu. Przed laty zachwycił mnie, a następnie moje maleńkie córki, „Mój pierwszy alfabet” z tkaninowymi kompozycjami Elżbiety Wasiuczyńskiej (wyd. Lektorklett 2009), którego eksplozja nasyconych kolorów, radość ilustracji i kartonowe strony cieszyły się dużym uznaniem dzieci i ich rodziców.
Tej wiosny Alicja Krzanik wraz z Anną Salamon zaproponowały równie wysmakowaną graficznie oraz ciekawie skomponowaną „Literkową książkę” (wyd. Nasza Księgarnia, 2020). To publikacja o bardzo przemyślanej strukturze – począwszy od solidnych kartonowych stron z zaokrąglonymi rogami, przez nietuzinkowe obrazy zrobione szydełkiem, kończąc na samym układzie treści. Pierwszą stronę otwiera rodzina trójwymiarowych literek ozdobionych różnymi deseniami, następnie każda z nich prezentuje się dumnie na oddzielnej kartce. Literowe portrety są przedstawione na białym gładkim tle, uwaga dziecka skupia się tylko na kształcie znaku oraz zawartych w nich słowach – literę A tworzy pastelowy krajobraz przecięty czarną wstęgą szosy i dwoma wyrazami: autem i autobusem. Po czterech portretach następuje widoczna zmiana – przed oczami czytelnika wyrastają bajeczne sceny wykreowane za pomocą rozmaitych tkanin, elementów wykonanych na szydełku i drutach z elementami haftu. W tym miejscu pojawiają się także krótkie zabawne wierszyki nawiązujące do przedstawionych liter, całość zakomponowana jest tak, by zachęcić dziecko do samodzielnego poszukania na obrazie słów, które ćwiczą zapamiętanie danego znaku.
Niewątpliwie to, co przykuwa uwagę odbiorcy to warstwa wizualna książki wyczarowana rękoma Anny Salamon. Feeria barw, świetne, często zaskakujące pomysły i perfekcyjne rękodzielnicze wykonanie zachęcają do wielokrotnego oglądania i tropienia misternie ukrytych szczegółów. To kolejny tytuł wśród szeroko pojętej ilustracji tkaninowej, z której słynie między innymi wspomniana na początku Elżbieta Wasiuczyńska czy Ewa Kozyra-Pawlak.
„Literkowa książka” to czytelnicza przygoda, którą docenią rodzice czy opiekunowie przywiązani do tradycyjnej realistycznej ilustracji, ale też otwarci na eksperyment, bo tym jest użycie nietuzinkowego materiału. W szydełkowanych literach kryje się także chęć powrotu do tego, co tak bliskie nam z dzieciństwa – skarpetek dzierganych przez babcie dla ukochanych wnucząt, zabawek wykonanych z drewna, a nie plastiku. Jej charakter odpowiada potrzebom najmłodszych czytelników, choć i te dzieci, które są na etapie poznawania liter i nauki ich pisania zainteresują się tym tytułem. Jednym słowem – warto zanurzyć się w to tęczowe abecadło.
Barbara Górecka / Dom Bajek
