Jak bezpiecznie wprowadzić przedszkolaka w cyfrowy świat – Podsumowanie kampanii Pierwsze kroki w (cyber)Świecie
Z końcem grudnia 2023 roku dobiega realizacja dwuletniej kampanii Pierwsze kroki w (cyber)Świecie, która poświęcona była zagrożeniom, jakie niesie niekontrolowane korzystanie przez dzieci przedszkolne z mediów cyfrowych, adresowana do ich rodziców. Kampania stanowi element Narodowego Programu Zdrowia, jej inicjatorem było Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, a realizatorem – Fundacja Poza Schematami. Ambasadorem kampanii został Szymon Majewski.
Na potrzebę podjęcia kampanii w tym zakresie wskazywały bezpośrednio badania, przeprowadzone m.in. przez CBOS w 2019 roku oraz przez Akademię Pedagogiki Specjalnej w 2020 i 2022 roku pod nazwą Brzdąc w sieci , których celem było rozpoznanie zjawiska korzystania z urządzeń mobilnych przez małe dzieci, a także zdiagnozowanie zagrożeń związanych z używaniem tych urządzeń przez dzieci w wieku przedszkolnym. Wyniki badań, w których udział brali rodzice, wykazały, że nieco ponad połowa dzieci w wieku 0–6 (54%) korzysta z urządzeń mobilnych średnio ponad godzinę dziennie, a średni czas inicjacji używania tych urządzeń to 2 lata i 2 miesiące, co nie jest zgodne z rekomendacjami psychologów, a także Amerykańskiej Akademii Pediatrii sugerujących, że dzieci do 18 miesiąca życia nie powinny mieć kontaktu z żadnymi urządzeniami tego typu. Wyniki badań wskazały jednocześnie, że ponad 80% rodziców daje dzieciom urządzenia mobilne, kiedy dzieci się nudzą, a dwie trzecie rodziców daje te urządzenia, gdy dzieci płaczą lub marudzą. Celem podjętej kampanii było zatem dostarczenie rodzicom wiedzy na temat bezpiecznego korzystania przez ich dzieci z urządzeń cyfrowych, a także zwiększenia świadomości na temat zagrożeń z nimi związanych.
W ramach kampanii przygotowano stronę internetową https://pierwszekroki.net/ z bogatym zasobem wiedzy eksperckiej w przystępnej wersji, która może wspierać opiekunów w rozsądnym korzystaniu z nowych mediów wskazując jednocześnie na inne, „analogowe” sposoby zorganizowania dziecku czasu w sposób przyjemny i z korzyścią dla dzieci oraz rodziców. Kampanii towarzyszył spot radiowy i TV, filmik edukacyjny dla rodziców, podcasty, aktywność w mediach społecznościowych oraz specjalnie przygotowana na tę okoliczność piosenka. Przygotowano także Pomysłownik – poradnik dla rodziców, pokazujący, jakie sygnały powinny ich zaniepokoić i jak poradzić sobie w niektórych trudnych sytuacjach. Publikacja ta okazała się niezwykle potrzebna, czego dowodzą m.in. liczne zapytania i prośby – napływające od przedszkoli i innych instytucji zajmujących się edukacją i wychowaniem małych dzieci – o możliwość otrzymania większej liczby broszur.
Problem związany z nadmiernym korzystaniem z nowych mediów przez dzieci jest społecznie znaczący, a cytowane badania wskazują, że nieznana jest wciąż pełna lista konsekwencji, do jakich ono prowadzi, więc podejmowany w kampanii temat jest wciąż żywy, a potrzeba uwrażliwiania dorosłych na ten problem – nieustająco aktualna.
Materiały kampanii dostępne są na stronie internetowej https://pierwszekroki.net/, do korzystania z których zachęcamy zarówno rodziców małych dzieci, jak również wychowawców przedszkoli
