Ai znaczy miłość
W każdej kulturze ważne jest celebrowanie. Wyznaczone świąteczne dni spędzamy w wyjątkowy sposób, istotne są przygotowania i rytuały. Czasem poprzedza je szereg określonych czynności, jak chociażby sprzątanie czy dekorowanie domu. Innym razem niezbędnym elementem są odpowiedni stroje, eleganckie ubrania podkreślające niecodzienność danej chwili. Często tradycją jest szykowanie dedykowanych potraw. Świętowanie, zwłaszcza w gronie rodzinnym czy bliskich przyjaciół, ma w sobie moc kulturotwórczą, spajającą pokolenia, a także wzmacniającą poczucie przynależności. Szerzej zaś – świętowanie to festiwale, wyjątkowe okoliczności, okazje do wspólnej zabawy i chwile zapadające na długo w pamięci.
„Matsuri” to niezwykle estetyczna i wysmakowana podróż po kulturze japońskiej (wyd. Tatarak, 2023). Narratorką książki jest Ai, która ze swoją rodziną oraz przyjaciółmi (są wśród nich żurawie, szopy oraz magiczne ciasteczko mochi) opowiada o najważniejszych festiwalach swojego kraju. Fascynującą prezentację rozpoczyna od opowieści o trwającym trzy dni powitaniu Nowego Roku. Ważnym elementem rytuału jest dokładne wyczyszczenie nie tylko domów, ale i ulic czy miast. Na tę okazję przygotowuje się również specjalne ozdoby o symbolicznym znaczeniu, jak trzy ukośnie ścięte pędy bambusa przewiązane sznurem, a osoby świętujące noszą odświętne kimona. Wprowadzenie w Nowy Rok jest zaczątkiem wielorozdziałowej opowieści o innych świętach, w tym między innymi o Setsubun – uroczystości przejścia między zimą i wiosną, której ważną częścią jest przeganianie demonów oni, Hanami – rozpoczynające się wschodem słońca celebrowanie kwitnących sakura czyli drzew wiśni czy osobliwym Kumo Gassen – walkach pajęczyc zwanych tygrzykami.
Autorką tekstu, jak i ilustracji jest artystka polskiego pochodzenia mieszkająca obecnie w Berlinie – Ka Mochi (Katarzyna Mochocka). Każdy poruszony wątek ilustruje obrazami nawiązującymi do tradycyjnych kompozycji sztuki japońskiej, które jednak filtruje przez własną wrażliwość i rozumienie sztuki. Projektowane przez nią rozkładówki tętnią od ciekawie zestawionych, nierzadko kontrastujących ze sobą barw oraz wielu złożonych elementów, które nadają całości czasem baśniowy, a czasem odrobinę surrealistyczny charakter. Uwagę zwraca nie tylko wyszukana strona edytorska książki, ale także jej duży format pozwalający na baczne przyglądanie się tej intrygującej egzotyce.
Lektura „Matsuri” zdecydowanie rozbudza apetyt na podróżowanie. Ale daje także impuls do uważniejszego spojrzenia na naszą własną kulturę, także bogatą w swojej pięknej różnorodności.
Barbara Górecka / Dom Bajek
